Αν παρακολουθήσουμε την πολιτική ρητορική και το πολιτικό μάρκετινγ της χώρας μας, θα απογοητευτούμε από την φτώχεια και το χαμηλό επίπεδο της. Πχ είναι πανεύκολο για τον οποιονδήποτε να κατηγορήσει τον οποιονδήποτε ως ακροδεξιό. Λόγου χάρη η ΝΔ καλεί ακροδεξιούς τους αριστερούς του ΣΥΡΙΖΑ καθότι συνεργάζονται με τους ΑΝΕΛ, όταν ο ΣΥΡΙΖΑ καλεί ακροδεξιό τον Κυριάκο Μητσοτάκη επειδή έχει συνεργάτη τον Γεωργιάδη.
Αυτή η μικροπολιτική ή η φτωχή ορολογία δεν είναι Ελληνικό φαινόμενο φυσικά, καθώς σε πολύ μεγαλύτερες χώρες, συναντάμε ακόμα φτωχότερη ρητορική. Πρόσφατα, στις Αμερικανικές εκλογές ο θρίαμβος του Ντόναλντ Τράμπ κατέδειξε τις προσπάθειες ένθεν και ένθεν, για επίθεση στον αντίπαλο με κάθε μέσο, θεμιτό και αθέμιτο. Ωστόσο αν κάνουμε ένα zoom in και αναλύσουμε σε έναν βαθμό το μάρκετινγ που ακολούθησε ο Τράμπ, θα αντλήσουμε αρκετές ιδέες για χρήση.
1) MAKE AMERICA GREAT AGAIN.
Πρόκειται για μια πανέξυπνη ιδέα. Ένα σλόγκαν, μια φράση η οποία βασίζεται σε δύο συναισθηματικές πράξεις και η οποία χρησιμοποιήθηκε κατά την προεκλογική εκστρατεία του συντηρητικού Ronald Reagan, ενώ έχει χρησιμοποιηθεί και από τον Bill Clinton. Πρώτον την αγάπη για την Πατρίδα και δεύτερον την νοσταλγία για ένα εξιδανικευμένο, ρομαντικό, καλύτερο παρελθόν. Δηλαδή ο δημιουργός του σλόγκαν, αντελήφθη πως η πλειοψηφία μάζα των ανθρώπων που δεν στηρίζουν τους Δημοκρατικούς, αποτελούν συντηρητικούς και Δεξιούς, απλούς πατριώτες, οι οποίοι αγαπούν τον τόπο, τον θέλουν σπουδαίο και μεγάλο και με την λέξη again, αισθάνονται πως το διεφθαρμένο πολιτικό και μιντιακό κατεστημένο κατέστρεψε την όμορφη χώρα τους. Παράλληλα με την προτροπή «make», ο ψηφοφόρος καλείται να δράσει, να πράξει, να ενταχθεί σε ένα σύνολο, να λειτουργήσει ως μια ομάδα και δεν είναι ένας άβουλος παρατηρητής που απλά περιμένει τον πολιτικό να τον διασώσει. Τέλος το σύνθημα μετατρέπεται στο ακρώνυμο MAGA το οποίο αποτελεί και μια εύηχη και πανέξυπνη συντόμευση η οποία χρησιμοποιήθηκε Online σε μια πρωτοφανή εκστρατεία με την χρήση memes από χιλιάδες Δεξιούς users. Η δε επιλογή ενός προϋπάρχοντος συνθήματος, αφενός αποτελεί από μόνη της μια συντηρητική επιλογή, αφετέρου κατεβάζει το κόστος της πολιτικής καμπάνιας.
2) Στήριξη στις ένοπλες δυνάμεις και τα σώματα ασφαλείας.
Δεν υπήρχε κυριολεκτικά ούτε μια επίσκεψη του Τράμπ σε περιοχή, η οποία να μην συνοδευτεί από φωτογραφίες και συνομιλίες με στελέχη των σωμάτων ασφαλείας και των ενόπλων δυνάμεων. Τα στελέχη αυτά είναι εκ φύσεως σύμβολα του έθνους-κράτους, σύμβολα ενός συντηρητικού θεσμού (πχ μια αστυνομία μπορεί να έχει γκέη, άθεους, μπαησέξουαλ, αλλά δεν μπορεί να μην έχει σύμβολα, σημαίες, ιεραρχία, κανόνες κλπ) και βρίσκονται στο επίκεντρο των δελτίων ειδήσεων, λειτουργώντας ως σάκος του μπόξ και δεχόμενοι τόνους λάσπης από τα αριστερά ΜΜΕ. Έτσι ο υποψήφιος πρόεδρος κερδίζει την συμπάθεια της πλειοψηφίας των στελεχών, τα οποία στις ΗΠΑ αριθμούν περίπου 1.000.000 αστυνομικούς. Αν σε αυτόν τον αριθμό πούμε πως ένα ποσοστό αυτομάτως βρίσκει στο πρόσωπο του Τράμπ, τον ηγέτη που θα ήθελε, τότε θα πρέπει στο νούμερο που αντιστοιχεί, να προσθέσουμε τα μέλη των οικογενειών τους, καθώς και τον τεράστιο αριθμό των ατόμων που εργάζονται στον ιδιωτικό τομέα ασφαλείας και που επίσης δέχονται την λάσπη των ΜΜΕ. Παράλληλα η προβολή του στρατιωτικού παρελθόντος του Τράμπ, με την ταυτόχρονη στήριξη του στους συνδέσμους βετεράνων, οδήγησε σε μια άνευ προηγουμένου στήριξη των Ενόπλων δυνάμεων και της Εθνοφρουράς σε έναν υποψήφιο. Σε όλα τα παραπάνω θα προσθέσουμε την στήριξη του Τράμπ και της οικογένειας του, στους οπλόφιλους αμερικανούς, εκτοξεύοντας τον αριθμό των υποστηρικτών του.
3)Στήριξη στους ξεχασμένους
Η εμμονή των Δημοκρατικών στην ακροαριστερή ρητορική, την υποστήριξη δήθεν ευπαθών και αδικημένων ομάδων, σεξουαλικών, φυλετικών, θρησκευτικών, εθνοτικών ή άλλων μειονοτήτων, οδήγησε στην περιθωριοποίηση της κυρίαρχης χριστιανικής και Ευρωπαϊκής καταγωγής μάζας. Με λίγα λόγια οι Δημοκρατικοί έβαλαν την πλειοψηφία στο περιθώριο και ο Τράμπ εκμεταλλευόμενος αυτό επανέλαβε διαρκώς πως είναι εδώ για τον Forgotten Man. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα το 90% των ψηφοφόρων του να είναι λευκοί χριστιανοί της μεσαίας τάξης, οι οποίοι αποτελούν το μεγαλύτερο κομμάτι των καταγεγραμμένων ψηφοφόρων, με την Κλίντον να κερδίζει τη πλειοψηφία των μεταναστών οι οποίοι νομιμοποιήθηκαν τα τελευταία χρόνια, έχοντας και ως αποτέλεσμα να επηρεάζουν το δημογραφικό των ΗΠΑ.
4)Ηλεκτρονικό μάρκετινγ
Συνεργαζόμενος με μια μικρή εταιρία ηλεκτρονικού μάρκετινγ από το Σαν αντόνιο, διεξήγαγε μια γιγαντιαία ψηφιακή εκστρατεία κατά την οποία στοχευόμενα προώθησε found raising ads προς ομάδες που θα μπορούσαν να τον στηρίξουν πχ οι λευκοί άντρες, οι μαύροι άντρες, οι βετεράνοι κλπ, κερδίζοντας συνολικά 80 εκατομμύρια δολάρια μέσω 2 εκατομμύριων δωρεών οι οποίες κατά μέσο όρο βρίσκονταν κάτω των 200 δολαρίων. Για να καταφέρει να αντιπαρατεθεί στους άλλους υποψηφίους οι οποίοι προσπαθούσαν επίσης να συλλέξουν χρήματα, ο Τράμπ επιτεθεί στους πλούσιους που έκαναν donations στο Ρεπουμπλικανικό κόμμα, με αποτέλεσμα να δεθούν συναισθηματικά οι ψηφοφόροι σκεπτόμενοι πως ο Τράμπ «δεν τα πάει καλά με το σύστημα».
5)Σιγουριά
Σε κάθε ομιλία του οι φράσεις που χρησιμοποιούσε ήταν συγκεκριμένες και απέρρεαν σιγουριά και σταθερότητα. «Θα κερδίσουμε», «θα το αλλάξω», «θα το φτιάξουμε», «θα το διορθώσω», « ήδη κερδίζουμε παντού». Έτσι ο υποψήφιος ψηφοφόρος ταυτίστηκε ευκολότερα με εκείνον που αποπνέει τον αέρα του νικητή, παρά με κάποιον που απλά γκρινιάζει για το πόσο κακός είναι αντίπαλος ή πόσο άδικη η ζωή.
6)Ομιλίες
Έφτασε στο σημείο να κάνει 4 ομιλίες την ημέρα, σε 4 διαφορετικές πόλεις, χρησιμοποιώντας τα social networks για να δείξει πως έχει κόσμο (άρα τα media σας λένε ψέματα) και πως «ξέρει τι κάνει». Όλα τα έξοδα τα πλήρωσε ο ίδιος και προσπάθησε να το κάνει γνωστό σε όλους.
7) Λαθραία μετανάστευση
Είναι πολύ πολύ απλό. Δεν υπάρχει ούτε μια Δυτική χώρα ή μια χώρα με κυρίαρχο τον λευκό χριστιανικό πληθυσμό, η οποία να μην δέχεται πιέσεις για την αποδοχή γιγαντιαίων αριθμών αλλοδαπών, οι οποίοι ενδεχομένως θα αλλοιώσουν τον χαρακτήρα της. Ο Τράμπ πήρε αυτή την πραγματικότητα και την έκανε αποκλειστικά ΕΠΊΚΕΝΤΡΟ της καμπάνιας του. Εξ ου και η διαρκώς επαναλαμβανόμενη αναφορά του στην δημιουργία τοίχους στα σύνορα με το Μεξικό. Εδώ δηλαδή ο υποψήφιος συγκέντρωσε το ενδιαφέρον των ψηφοφόρων σε ΕΝΑ θέμα και όχι σε περισσότερα, εκμεταλλευόμενος τα οφέλη του focus σε ένα θέμα, έναντι του split που απορρέει με πολλά ζητήματα.
8)Άμεσες επιθέσεις
Δε δίστασε να κάνει άμεσες επιθέσεις σε αντίπαλα πρόσωπα στιγματίζοντας τα με φράσεις όπως “Crooked Hillary” κλπ. Έτσι όταν ο ψηφοφόρος έβλεπε την Χίλαρι Κλίντον στην τηλεόραση, το πρώτο πράμα που σκεφτόταν ήταν η παραπάνω φράση. Δε δίστασε να χαρακτηρίσει άλλα πρόσωπα ψεύτες, απατεώνες ή ανίκανους, όταν η Χίλαρι χρησιμοποιούσε περισσότερο πολιτικοποιημένους όρους όπως «σεξιστής», «ρατσιστής» κλπ. Μίλησε περισσότερο λαϊκά παρά ιδεολογικά άρα έγινε ευκολότερα κατανοητός στο κοινό. Ομοίως φέρθηκε και στα μίντια, λέγοντας πράματα τα οποία θα ήθελε να πει ο μέσος πολίτης.
9) Προώθηση της οικογένειας του
Πανταχού παρούσα η οικογένεια του, έδωσε στον μέσο πολίτη την αίσθηση πως «όπως και εγώ, έτσι και εκείνος αγαπά την οικογένεια του». Πανέξυπνη και η προώθηση των πανέμορφων γυναικών της οικογένειας και η προώθηση των υιών του, ως υποστηρικτές του αγώνα του «πατέρα». Αυτό αντιμετωπίστηκε από τους δημοκρατικούς με τα κλασσικά ακροαριστερά εργαλεία, με αποτέλεσμα οι φωνές τους οι οποίες μιλούσαν για σεξισμό, Πατριαρχία, λευκή χριστιανική, πλούσια αστική οικογένεια απατεώνων, να πέσουν στο κενό, καθώς η κόρη είναι βαπτισμένη Εβραία, ο γαμπρός εβραίος, ένας σύμβουλος της οικογένειας ομοφυλόφυλος κλπ. Την ίδια ώρα η Κλίντον έσπευδε να κρύψει την οικογένεια της η οποία είναι στιγματισμένη από σεξουαλικά, οικονομικά και άλλα σκάνδαλα, καθώς και από χρήση ναρκωτικών. Στάθηκε περισσότερο στο να φωτογραφίζεται με σύμβολα της νεομαρξιστικής ορθότητας όπως πχ αφροαμερικάνες, γκέη, λαθρομετανάστες κλπ.
10)Επίθεση στα media
Εκεί προσπάθησε και κέρδισε την εύνοια του κοινού, καθώς δε φοβήθηκε να επιτεθεί ευθέως σε δημοσιογράφους οι οποίοι τον είχαν καλεσμένο. Αυτομάτως διαφοροποιήθηκε από την Κλίντον η οποία επέλεξε την στρατηγική του γλυκού λόγου, καθότι είχε ήδη εξασφαλισμένη την υποστήριξη σχεδόν όλων των μεγάλων μέσων.
11)Επιλογή του πεδίου μάχης
Κάθε φορά που κάποιος τον κατηγορούσε για εθνικιστική ρητορική, ακροδεξιά, ρατσισμό ή κάτι αντίστοιχο, ο Τράμπ διέκοπτε τον συνομιλητή του, φερόταν αναπολογητικά, ηρνείτο να μπει σε συζητήσεις που η ορολογία καθοριζόταν από την πολιτική ορθότητα και ανταπαντούσε πως όχι μόνο ο ίδιος, αλλά και η Αμερική δεν έχουν χρόνο για την πολιτική ορθότητα, μετατοπίζοντας την συζήτηση στην οικονομία και το πόσο μεγάλη απειλή είναι η Κίνα. Καθόρισε δηλαδή ο ίδιος το πεδίο της μάχης των λέξεων.
12) Στήριξη στους meme warriors
Τόσο μέσω της συνέντευξης του στο reddit, της υποστήριξης του στα υποστηρικτές του στα chan forums, καθώς και ορισμένων αναδημοσιεύσεων που έκανε στο facebook από group και σελίδες φανατικών υποστηρικτών του, κατάφερε ξεκάθαρα να μιλήσει στον ΜΕΣΟ Δεξιό, κάτι το οποίο δίσταζαν να κάνουν οι υπόλοιποι Δεξιοί υποψήφιοι.
Σαφώς τα παραπάνω είναι ορισμένα από τα πολλά σημεία και τις στρατηγικές επιλογές του Τράμπ, αλλά οδηγούν σε πολλά συμπεράσματα για το πώς ο συντηρητικός και πατριωτικός πολιτικός χώρος, μπορεί να αντεπιτεθεί στην αριστερά η οποία κυριαρχεί πλήρως στα media της Δύσης. Η νίκη του Τράμπ και ο χαρακτηρισμός του ως Emperor από τους διαδικτυακούς του υποστηρικτές, αποτελούν μια ακόμη παράμετρο αξιολόγησης, καθώς είναι εμφανές πως το διαδίκτυο, ακόμα και με τους σημερινούς του περιορισμούς, επιτρέπει την εργαλειοποίηση του για την μορφοποίηση μια Δεξιάς πολιτικής αισθητικής. Αντί δηλαδή της διαρκούς αριστερόστροφης προσέγγισης (αναφορές σε αδικημένους, καταπιεσμένους, περιθωριακούς, φτωχούς, λαθρομετανάστες κλπ), να κατασκευάσουμε μια δική μας αισθητική με αναφορές σε πετυχημένους, δίκαιους, σε προγόνους, σε πολεμιστές, στην οικονομική ελευθερία κλπ. Το ακόμα μεγαλύτερο ενδιαφέρον όμως, δεν βρίσκεται σε όλα όσα έγραψα. Βρίσκεται στο μέλλον καθώς ο Τράμπ δεν έχει ακόμη ορκιστεί και είναι δεδομένο πως θα χρειαστεί αποτελεσματικότερες τακτικές μάρκετινγ για νε επιβιώσει στον πόλεμο που το πολιτικό και μιντιακό σύστημα θα του κάνει.
