από Russell Kirk Center for Cultural Renewal
Του Russell Kirk
επιμέλεια μετάφρασης: Κοσμάς Τριλίβας
Μη όντας ούτε θρησκεία ούτε ιδεολογία, το σύνολο γνωμών που ονομάζεται συντηρητισμός δεν διαθέτει μια Αγία Γραφή και η ένα Κεφάλαιο που να του παρέχουν δόγματα. Στο βαθμό που είναι δυνατόν να προσδιοριστεί το τι πιστεύουν οι συντηρητικοί, οι πρώτες αρχές της συντηρητικής πειθούς προέρχονται από το τι ηγετικοί συντηρητικοί συγγραφείς και δημόσιοι άνδρες έχουν εκδηλώσει κατά τη διάρκεια των δύο τελευταίων αιώνων. Μετά από κάποιες εισαγωγικές παρατηρήσεις σχετικά με αυτό το γενικό θέμα, θα προχωρήσω σταχυολογώντας δέκα τέτοιες συντηρητικές αρχές.
Ίσως θα ήταν καλύτερο, τις περισσότερες φορές, να χρησιμοποιείται η λέξη “συντηρητικός” κυρίως ως επίθετο. Επειδή δεν υπάρχει κανένα Μοντέλο Συντηρητικών και ο συντηρητισμός είναι η άρνηση της ιδεολογίας: είναι μια κατάσταση του μυαλού, ένα είδος χαρακτήρα, ένας τρόπος θεώρησης της αστικής κοινωνικής τάξης.
Η στάση που ονομάζουμε συντηρητισμό υποστηρίζεται από ένα σώμα συναισθημάτων, παρά από ένα σύστημα ιδεολογικών δογμάτων. Είναι σχεδόν αλήθεια ότι ένας συντηρητικός μπορεί να οριστεί ως ένα πρόσωπο που αυτοπροσδιορίζεται ως τέτοιο. Το συντηρητικό κίνημα ή σύνολο γνωμών μπορεί να φιλοξενήσει μια μεγάλη ποικιλία απόψεων για αρκετά θέματα, δεδομένου ότι δεν υπάρχει κανένας Ποινικός Κώδικας ή κανένα Σύμβολο της συντηρητικής Πίστεως.
Στην ουσία, ο συντηρητικός άνθρωπος είναι απλά κάποιος που βρίσκει τα μόνιμα πράγματα πιο ευχάριστα από Χάος και την Αναρχία. (Ωστόσο, οι συντηρητικοί ξέρουν, με βάση τον Burke, ότι η υγιής αλλαγή «είναι το μέσο διατήρησης μας».) Η ιστορική συνέχεια της εμπειρίας των λαών, λέει ο συντηρητικός, προσφέρει έναν οδηγό για την πολιτική πολύ καλύτερο από ό,τι τα αφηρημένα σχέδια των καφενόβιων φιλοσόφων. Αλλά φυσικά υπάρχουν περισσότερα στο συντηρητικό επιχείρημα από τη γενική αυτή στάση.
Δεν είναι δυνατόν να καταρτίσει κανείς έναν εξαντλητικό κατάλογο των συντηριτικών παραδοχών. Παρ ‘όλα αυτά, σας προσφέρουμε, συνοπτικά, δέκα γενικές αρχές που φαίνεται ασφαλές να πούμε ότι οι περισσότεροι συντηρητικοί θα προσυπέγραφαν ως αξιώματα. Σε διάφορες εκδόσεις του βιβλίου μου Το Συντηρητικό μυαλό έχω αναφέρει ορισμένους κανόνες της συντηρητικής σκέψης – ο κατάλογος διαφέρει κάπως από έκδοση σε έκδοση- στην ανθολογία μου Το Φορητό Αναγνωστικό των Συντηρητικών προσφέρω παραλλαγές πάνω σε αυτό το θέμα. Τώρα σας παρουσιάζω μια σύνοψη των συντηρητικών παραδοχών που διαφέρουν κάπως από τους κανόνες μου σε αυτά τα δύο βιβλία. Τελικά, η ποικιλία των τρόπων με τους οποίους μπορούν οι συντηρητικές απόψεις να εκφραστούν είναι από μόνη της απόδειξη ότι ο συντηρητισμός δεν είναι μια παγιωμένη ιδεολογία. Το σε ποιες συγκεκριμένες αρχές δίνουν έμφαση οι συντηρητικοί κάθε δεδομένη στιγμή θα ποικίλλει ανάλογα με τις περιστάσεις και τις ανάγκες της εποχής. Οι παρακάτω δέκα πεποιθήσεις αντανακλούν την έμφαση των συντηρητικών στην Αμερική σήμερα.
Κατ ‘αρχάς, οι συντηρητικοί πιστεύουν ότι υπάρχει μια διαρκής ηθική τάξη. Αυτή η τάξη φτιάχτηκε για τον άνθρωπο και ο άνθρωπος φτιάχτηκε γι’αυτή: η ανθρώπινη φύση είναι σταθερή και οι ηθικές αλήθειες είναι μόνιμες. Αυτή η λέξη «τάξη» σημαίνει αρμονία. Υπάρχουν δύο πτυχές ή είδη τάξεων: η εσωτερική τάξη της ψυχή και η εξωτερική τάξη της κοινοπολιτείας. Είκοσι πέντε αιώνες πριν, ο Πλάτωνας δίδαξε αυτό το δόγμα, αλλά ακόμη και οι μορφωμένοι στις μέρες μας δυσκολεύονται να το κατανοήσουν. Το πρόβλημα της τάξης υπήρξε κύριο μέλημα των συντηρητικών από τότε που το «συντηρητικός» έγινε πολιτικός όρος.
Ο κόσμος του 20ου αιώνα έχει βιώσει τις ειδεχθείς συνέπειες της κατάρρευσης της πίστης σε μια ηθική τάξη. Όπως και οι αγριότητες και οι καταστροφές στην Ελλάδα τον 5ο αιώνα προ Χριστού, η καταστροφή των μεγάλων εθνών στον αιώνα μας, μας δείχνει το λάκκο μέσα στον οποίο πέφτουν οι κοινωνίες που θεωρούν την ιδιοτέλεια ή τους ευφυείς κοινωνικούς ελέγχους ως ευχάριστες εναλλακτικές λύσεις στην θέση της «παλιομοδίτικης» ηθικής τάξης.
Έχει ειπωθεί από φιλελεύθερους διανοούμενους ότι ο συντηρητικός πιστεύει ότι όλα τα κοινωνικά θέματα, στην ουσία είναι θέματα ιδιωτικής ηθικής. Αν κατανοηθεί σωστά, αυτή η δήλωση είναι αρκετά αληθινή. Μια κοινωνία στην οποία οι άνδρες και οι γυναίκες διέπονται από την πίστη σε μια διαρκή ηθική τάξη, από μια ισχυρή αίσθηση του σωστού και του λάθους, με προσωπικές πεποιθήσεις για τη δικαιοσύνη και την τιμή, θα είναι μια καλή κοινωνία, ανεξάρτητα από την πολιτική μηχανική που επιλέγει να χρησιμοποιήσει. Αντίθετα, μια κοινωνία στην οποία οι άνδρες και οι γυναίκες είναι ηθικά έρμαιοι, αδαείς σχετικά με τους κανόνες και που σκοπεύουν κυρίως στην ικανοποίηση των ορέξεών τους, θα είναι μια κακή κοινωνία, ανεξάρτητα από το πόσο πολλοί άνθρωποι ψηφίζουν και ασχέτως με το πόσο φιλελεύθερο μπορεί να είναι το επίσημο πολίτευμά της.
Δεύτερον, ο συντηρητικός προσκολλάται στο έθιμο, την συνήθεια και τη συνέχεια. Είναι τα καθιερωμένα έθιμα που επιτρέπουν στους ανθρώπους να ζήσουν μαζί ειρηνικά. Οι καταστροφείς της συνήθειας κατεδαφίζουν περισσότερα από όσα γνωρίζουν ή επιθυμούν. Είναι μέσα από την συνήθεια -μια λέξη που έχει υποστεί κατάχρηση στις μέρες μας- που καταφέρνουμε να αποφεύγουμε τις αέναες διαφωνίες σχετικά με τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις: ο νόμος στη βάση του είναι ένα σύνολο συνηθειών. Η συνέχεια είναι το μέσο που συνδέει γενιά με γενιά. Έχει σημασία τόσο για την κοινωνία όσο και για το άτομο. Χωρίς αυτή, η ζωή δεν έχει νόημα. Από την μια, ήταν επιτυχημένοι επαναστάτες που εξάλειψαν παλιά έθιμα, χλεύασαν παλιές συνήθειες και έσπασαν τη συνέχεια των κοινωνικών θεσμών, απ’την άλλη, σήμερα ανακαλύπτουν την αναγκαιότητα της δημιουργίας νέων εθίμων, συνηθειών και συνέχειας. Αλλά αυτή η διαδικασία είναι αργή και επώδυνη και η νέα κοινωνική τάξη που αναδύεται τελικά μπορεί να είναι πολύ κατώτερη από την παλιά που οι ριζοσπάστες ανέτρεψαν με το ζήλο τους για έναν επίγειο παράδεισο.
Οι συντηρητικοί είναι υπέρμαχοι του εθίμου, της συνήθειας και της συνέχειας, επειδή προτιμούν το διάβολο που ξέρουν από τον διάβολο που δεν ξέρουν. Τάξης, δικαιοσύνη και ελευθερία, πιστεύουν, είναι τα τεχνητά προϊόντα μιας μακράς κοινωνικής εμπειρίας, το αποτέλεσμα αιώνων δοκιμής, προβληματισμού και θυσίας. Έτσι, το κοινωνικό σώμα είναι ένα είδος πνευματικού σωματείου, συγκρίσιμου με το σώμα της Εκκλησίας. Μπορεί ακόμη και να ονομασθεί μια κοινότητα ψυχών. Η ανθρώπινη κοινωνία δεν είναι μηχανή, για να αντιμετωπίζεται μηχανικά. Η συνέχεια, όπως η κυκλοφορία του αίματος, μιας κοινωνίας δεν πρέπει να διακοπεί. Η υπενθύμιση του Burke της αναγκαιότητας για συνετή αλλαγή υπάρχει στο μυαλό του συντηρητικού. Αλλά η αναγκαία αλλαγή, υποστηρίζουν οι συντηρητικοί, θα έπρεπε να είναι σταδιακή και διακριτική, ποτέ ξεριζώνοντας τα παλιά ενδιαφέροντα με τη μία.
Τρίτον, οι συντηρητικοί πιστεύουν σε αυτό που μπορεί να ονομαστεί η «αρχή της προδιαγραφής». Οι συντηρητικοί αντιλαμβάνονται τους σύγχρονους ανθρώπους ως νάνους στους ώμους γιγάντων, που είναι σε θέση να δουν μακρύτερα από ό,τι οι πρόγονοί τους, μόνο και μόνο λόγω του μεγάλου αναστήματος εκείνων που έχουν προηγηθεί χρονικά. Ως εκ τούτου, οι συντηρητικοί πολύ συχνά τονίζουν τη σημασία της προδιαγραφής – που σημαίνει όλα εκείνα τα πράγματα που καθιερώθηκαν μέσω της χρήσης προ αμνημονεύτων χρόνων, έτσι που το μυαλό του ανθρώπου δεν αναζητά το αντίθετο. Υπάρχουν τα δικαιώματα τα οποία αντλούν το κύρος τους απευθείας από την παλαιότητά τους, συμπεριλαμβανομένων, συχνά, των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας. Ομοίως, τα ήθη μας είναι προδιαγεγραμμένα σε μεγάλο βαθμό. Οι συντηρητικοί υποστηρίζουν ότι είναι απίθανο, εμείς οι σύγχρονοι, να προβούμε σε κάποια τρομερή νέα ανακάλυψη στην ηθική ή την πολιτική ή το γούστο. Είναι επικίνδυνο να σταθμίζουμε κάθε ανακύπτον ζήτημα με βάση την ιδιωτική μας κρίση και τον ιδιωτικό ορθολογισμό. Το άτομο είναι ανόητο, αλλά το είδος είναι σοφό, είχε δηλώσει ο Burke. Στην πολιτική κάνουμε καλά όταν συμμορφωνόμαστε με το προηγούμενο, το δίδαγμα, ακόμη και την προκατάληψη, μιας και το μεγάλο και μυστηριώδες συσσωμάτωμα του ανθρωπίνου γένους έχει αποκτήσει μια καθιερωμένη σοφία πολύ μεγαλύτερη απ’αυτή του ασήμαντου ιδιωτικού ορθολογισμού κάθε ανθρώπου.
Τέταρτον, οι συντηρητικοί καθοδηγούνται από την αρχή της σύνεσης. Ο Burke συμφωνεί με τον Πλάτωνα ότι στον πολιτικό, η σύνεση είναι πρωτεύουσα μεταξύ των αρετών. Κάθε δημόσιο μέτρο πρέπει να κρίνεται από τις πιθανές μακροχρόνιες συνέπειές του, όχι μόνο από το προσωρινό πλεονέκτημα ή τη δημοτικότητα. Οι Φιλελεύθεροι και ριζοσπάστες, υποστηρίζουν οι συντηρητικοί , είναι απερίσκεπτοι: ορμούν στους στόχους τους χωρίς να δίνουν μεγάλη προσοχή στον κίνδυνο νέων καταχρήσεων, χειρότερων από τα κακά που ελπίζουν να ξεριζώσουν. Όπως το έθεσε ο John Randolph του Roanoke, η Θεία Πρόνοια κινείται αργά, αλλά ο διάβολος πάντα τρέχει. Η ανθρώπινη κοινωνία είναι πολύπλοκη και τα διορθωτικά μέτρα δεν μπορεί να είναι απλά, αν πρόκειται να είναι αποτελεσματικά. Ο συντηρητικός δηλώνει ότι ενεργεί μόνο μετά από επαρκή προβληματισμό, αφού ζύγισε τις συνέπειες. Οι ξαφνικές και δριμείες μεταρρυθμίσεις είναι τόσο επικίνδυνες, όσο οι ξαφνικές και δριμείες χειρουργικές επεμβάσεις.
Πέμπτον, οι συντηρητικοί προσέχουν την αρχή της ποικιλίας. Αισθάνονται αγάπη για την πολλαπλασιαζόμενη πολυπλοκότητα των καθιερωμένων κοινωνικών θεσμών και τρόπων ζωής, σε αντιδιαστολή με την συγκλίνουσα ομοιομορφία και την ασφυκτική ισότητα των ριζοσπαστικών συστημάτων. Για τη διατήρηση μιας υγιούς διαφορετικότητας σε κάθε πολιτισμό, πρέπει να επιβιώνουν τάξεις και κατατάξεις, διαφοροποιήσεις στην υλική κατάσταση, και πολλά είδη ανισότητας. Η μόνη αληθινή μορφή ισότητας είναι η ισότητα στην Τελική Κρίση και η ισότητα ενώπιον ενός δίκαιου δικαστηρίου όλες οι άλλες προσπάθειες εξισώσεως θα οδηγήσουν, στην καλύτερη περίπτωση, στην κοινωνική στασιμότητα. Η κοινωνία απαιτεί τίμια και ικανή ηγεσία και αν οι φυσικές και θεσμικές διαφορές καταστραφούν, σύντομα κάποιος τύραννος ή κάποια κλίκα άθλιων ολιγαρχών θα δημιουργήσουν νέες μορφές ανισότητας.
Έκτον, οι συντηρητικοί παιδεύονται από την αρχή της ατέλειας. Η ανθρώπινη φύση πάσχει ανεπανόρθωτα από ορισμένες σοβαρές ατέλειες, πιστεύουν οι συντηρητικοί. Δεδομένου ότι ο άνθρωπος είναι ατελής, δεν μπορεί ποτέ να δημιουργηθεί μια τέλεια κοινωνική τάξη. Λόγω της ανθρώπινης ανησυχίας, η ανθρωπότητα θα εξεγείρετο υπό από οποιαδήποτε ουτοπική ηγεμονία και θα ξεσπούσε ακόμη μία φορά βιαίως την δυσαρέσκειά της -ή αλλιώς θα εξέλειπε λόγω πλήξης. Το να αναζητάς την ουτοπία καταλήγει σε καταστροφή, υποστηρίζουν οι συντηρητικοί : δεν είμαστε φτιαγμένοι για τέλεια πράγματα. Το μόνο που μπορούμε εύλογα να αναμένουμε είναι μια ανεκτά δομημένη, δίκαιη και ελεύθερη κοινωνία, στην οποία κάποια κακά, αδικίες και βάσανα θα συνεχίσουν να παραμονεύουν. Με την κατάλληλη προσοχή στην συνετή μεταρρύθμιση, μπορούμε να διατηρήσουμε και να βελτιώσουμε αυτή την ανεκτή δομή. Αλλά αν οι παλιές θεσμικές και ηθικές εγγυήσεις ενός έθνους παραμεληθούν, τότε η αναρχική παρόρμηση του ανθρώπου εξαπολύεται: «Η τελετή της αθωότητας πνίγεται». Οι ιδεολόγοι που υπόσχονται την τελειότητα του ανθρώπου και της κοινωνίας έχουν μετατρέψει ένα μεγάλο μέρος του κόσμου του εικοστού αιώνα σε μια επίγεια κόλαση.
Έβδομον, οι συντηρητικοί είναι πεπεισμένοι ότι η ελευθερία και η ιδιοκτησία είναι στενά συνδεδεμένες. Αν χωρίσεις την ιδιοκτησία από την ιδιωτική κατοχή, ο Λεβιάθαν επικρατεί. Στο θεμέλιο της ατομικής ιδιοκτησίας, χτίστηκαν οι μεγάλοι πολιτισμοί. Όσο πιο διαδεδομένη είναι η κατοχή της ατομικής ιδιοκτησίας, τόσο πιο σταθερή και παραγωγική είναι μια κοινοπολιτεία. Η οικονομική ισοπέδωση, οι συντηρητικοί υποστηρίζουν, δεν συνιστά οικονομική πρόοδο. To να κερδίζεις και να ξοδεύεις δεν συνιστούν κύριους στόχους της ανθρώπινης ύπαρξης. Ωστόσο μια υγιής οικονομική βάση για το άτομο, την οικογένεια και την κοινοπολιτείας είναι πολύ επιθυμητό.
Ο Sir Henry Maine, στο έργο του «Κοινότητες Χωριών», στηρίζει σε μεγάλο βαθμό την θέση για την ιδιωτική ιδιοκτησία, σε αντίθεση με την κοινοτική ιδιοκτησία: «Κανείς δεν μπορεί να επιτεθεί σε αρκετές ιδιοκτησίες και να πει την ίδια στιγμή ότι εκτιμά τον πολιτισμό. Η ιστορία των δύο δεν μπορεί να διαχωριστεί». Και αυτό επειδή ο θεσμός των πολλών ιδιοκτησιών -δηλαδή η ιδιωτική ιδιοκτησία- έχει αποτελέσει ένα ισχυρό εργαλείο για τη διδασκαλία της ευθύνης στους άνδρες και τις γυναίκες, για την παροχή κινήτρων για ακεραιότητα, για την υποστήριξη της γενικής κουλτούρας, για την ανύψωση της ανθρωπότητας πάνω από το επίπεδο της απλής αγγαρείας, για την εξασφάλιση ελεύθερου χρόνου για σκέψη και για την ελευθερία δράσης. Το να είναι σε θέση να διατηρείς τους καρπούς της εργασίας σου· να είναι σε θέση να δεις το έργο σου να γίνεται μόνιμο· να είναι σε θέση να κληροδοτήσεις την περιουσία σου στους απογόνους σου· να είναι σε θέση να αναδυθείς από τη φυσική κατάσταση της εξαντλητικής φτώχειας στην ασφάλεια ενός κατορθώματος που θα αντέξει· Το να έχεις κάτι πραγματικά δικό σου- αυτά είναι ορισμένα πλεονεκτήματα που δύσκολα απαρνιέται κανείς. Ο συντηρητικός αναγνωρίζει ότι η κατοχή ιδιοκτησίας επιβάλλει ορισμένα καθήκοντα στον κάτοχο· Αλλά αποδέχεται με χαρά αυτές τις ηθικές και νομικές υποχρεώσεις.
Όγδοον, οι συντηρητικοί υποστηρίζουν την εθελοντική κοινότητα τόσο, όσο αντιτίθενται στον ακούσια κολεκτιβισμό. Παρά το γεγονός ότι οι Αμερικανοί έχουν συνδεθεί έντονα με την ιδιωτική ζωή και τα ιδιωτικά δικαιώματα, έχουν επίσης διακριθεί ως λαός με επιτυχημένο πνεύμα κοινότητας. Σε μια πραγματική κοινότητα, οι αποφάσεις που επηρεάζουν πιο άμεσα τη ζωή των πολιτών λαμβάνονται σε τοπικό επίπεδο και σε εθελοντική βάση. Μερικές από αυτές τις λειτουργίες εκτελούνται από τους τοπικούς πολιτικούς φορείς, άλλες από ιδιωτικές ενώσεις: εφ ‘όσον παραμένουν τοπικές και χαρακτηρίζονται από τη γενική συμφωνία των επηρεαζόμενων, αποτελούν μια υγιή κοινότητα. Αλλά όταν αυτές οι λειτουργίες περνούν από προεπιλογή ή σφετερισμό σε μια κεντρική αρχή, τότε η κοινότητα διατρέχει σοβαρό κίνδυνο. Κάθε τι που είναι ευεργετικό και συνετό στη σύγχρονη δημοκρατία, καθίσταται δυνατό μέσω της συνεργατικής βούλησης. Αν, στη συνέχεια, στο όνομα μιας αφηρημένης δημοκρατικότητας, οι λειτουργίες της κοινότητας μεταφερθούν σε κάποια απομακρυσμένη πολιτική κατεύθυνση-αλίμονο!- γιατί η πραγματική διακυβέρνηση με την συναίνεση των κυβερνωμένων, δίνει τη θέση της σε μια τυποποιημένη διαδικασία εχθρική προς την ελευθερία και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια.
Γιατί ένα έθνος δεν είναι ισχυρότερο από τις πολλές μικρές κοινότητες από τις οποίες αποτελείται. Μια κεντρική διοίκηση, ή ένα σώμα επίλεκτων στελεχών και δημοσίων υπαλλήλων, οσοδήποτε καλές οι προθέσεις και η εκπαίδευσή του, δεν μπορεί να προσδώσει την δικαιοσύνη, την ευημερία και την ηρεμία σε μια μάζα ανδρών και γυναικών στερημένων από τις παλιές ευθύνες τους. Αυτό το πείραμα έχει ξαναδοκιμαστεί· και υπήρξε καταστροφικό. Είναι η άσκηση των καθηκόντων μας μέσα στην κοινότητα που μας διδάσκει σύνεση, αποτελεσματικότητα και φιλανθρωπία.
Ένατο, οι συντηρητικοί αντιλαμβάνονται την ανάγκη για συνετούς περιορισμούς στην ισχύ και τα ανθρώπινα πάθη. Πολιτικά μιλώντας, η δύναμη είναι η ικανότητα να κάνει κανείς ό,τι του αρέσει, ανεξάρτητα από τις θελήσεις των συνανθρώπων του. Ένα κράτος όπου ένα άτομο ή μια μικρή ομάδα είναι σε θέση να κυριαρχήσουν στις διαθέσεις των συνανθρώπων τους χωρίς έλεγχο, είναι ένα δεσποτικό κράτος, είτε αυτό ονομάζεται μοναρχία ή αριστοκρατία ή δημοκρατία. Όταν κάθε άτομο ισχυρίζεται ότι είναι μια δύναμη από μόνο του, τότε η κοινωνία πέφτει στην αναρχία. Η αναρχία ποτέ δεν διαρκεί πολύ, είναι ανυπόφορη για όλους και αντίθετη με το αναπόφευκτο γεγονός ότι ορισμένα άτομα είναι πιο ισχυρά και πιο έξυπνα από τους γείτονές τους. Την αναρχία διαδέχεται η τυραννία ή η ολιγαρχία, στην οποία η εξουσία μονοπωλείται από πολύ λίγους.
Ο συντηρητικός προσπαθεί να περιορίσει και να εξισορροπήσει έτσι την δύναμη της πολιτικής εξουσίας ώστε να μην μπορεί να προκύψει αναρχία ή τυραννία. Σε κάθε εποχή, παρ ‘όλα αυτά, άνδρες και γυναίκες μπαίνουν στον πειρασμό να ανατρέψουν τους περιορισμούς κατά της εξουσίας, για χάρη κάποιου φαντασιακού προσωρινού πλεονεκτήματος. Είναι χαρακτηριστικό του ριζοσπαστικού ότι αντιλαμβάνεται την εξουσία ως μια δύναμη για το καλό- εφ’όσον αυτή καταλήγει στα χέρια του. Στο όνομα της ελευθερίας, οι Γάλλοι και Ρώσσοι επαναστάτες κατήργησαν τους παλιούς περιορισμούς της εξουσίας· αλλά η εξουσία δεν μπορεί να καταργηθεί· βρίσκει πάντα τον τρόπο να καταλήγει στα χέρια κάποιου. Η εξουσία που οι επαναστάτες θεωρούσαν καταπιεστική στα χέρια του παλαιού καθεστώτος, έγινε πολλές φορές τυραννική στα χέρια των ριζοσπαστών νέων κυρίων του κράτους.
Γνωρίζοντας ότι η ανθρώπινη φύση αποτελείται από ένα μίγμα καλού και κακού, ο συντηρητικός δεν επαφύει την εμπιστοσύνη του στην απλή καλοσύνη. Συνταγματικοί περιορισμοί, πολιτικοί έλεγχοι και ισορροπίες, επαρκής εφαρμογή των νόμων, ο παλιός περίπλοκο ιστός περιορισμών στην θέληση και την όρεξη -αυτά εγκρίνει ο συντηρητικός ως όργανα ελευθερίας και τάξης. Μια δίκαιη κυβέρνηση διατηρεί μια υγιή ένταση μεταξύ του απαιτήσεων εξουσίας και των απαιτήσεων ελευθερίας.
Δέκατον, ο σκεπτόμενος συντηρητικός αντιλαμβάνεται ότι μονιμότητα και η αλλαγή πρέπει να αναγνωρίζονται και να συμβιβάζονται σε μια δυναμική κοινωνία. Ο συντηρητικός δεν αντιτίθεται στην κοινωνική βελτίωση, παρόλο που ο ίδιος αμφιβάλλει κατά πόσο υπάρχει οποιαδήποτε τέτοια δύναμη όπως η μυστικιστική Πρόοδος, με κεφαλαίο Π, εν δράσει στον κόσμο. Όταν μια κοινωνία προοδεύει σε ορισμένα σημεία, συνήθως παρακμάζει σε άλλα. Ο συντηρητικός ξέρει ότι κάθε υγιής κοινωνίας επηρεάζεται από δύο δυνάμεις, τις οποίες ο Samuel Taylor Coleridge ονόμασε την Μονιμότητα και την Εξέλιξή της. Η μονιμότητα της κοινωνίας σχηματίζεται από τα διαρκή συμφέροντα και τις πεποιθήσεις που μας δίνουν σταθερότητα και συνέχεια· χωρίς αυτή τη Μονιμότητα, τα βαθύτερα θεμέλια διαλύονται, η κοινωνία ολισθαίνει στην αναρχία. Η Πρόοδος σε μια κοινωνία είναι το πνεύμα και το σώμα των ταλέντων που μας προτρέπουν στη συνετή μεταρρύθμιση και βελτίωση· χωρίς την Πρόοδο, ένας λαός τελματώνει.
Ως εκ τούτου, ο ευφυής συντηρητικός προσπαθεί να συμβιβάσει τις απαιτήσεις της Μονιμότητας και τις αξιώσεις της Εξέλιξης. Θεωρεί ότι οι φιλελεύθεροι και οι ριζοσπάστες, όντες τυφλοί απέναντι στις δίκαιες αξιώσεις της Μονιμότητας, θα έθεταν σε κίνδυνο την κληρονομιά που μας κληροδοτήθηκε, σε μια προσπάθεια να μας προωθήσουν σε κάποιο αμφίβολο επίγειο παράδεισο. Ο συντηρητικός, με λίγα λόγια, τάσσεται υπέρ της αιτιολογημένης και συγκρατημένης προόδου· είναι αντίθετος με τη λατρεία της Προόδου, της οποίας οι οπαδοί πιστεύουν ότι κάθε τι νέο είναι αναγκαστικά ανώτερο από κάθε τι παλιό.
Η αλλαγή είναι απαραίτητη για το κοινωνικό σώμα, υποστηρίζει ο συντηρητικός, όπως είναι απαραίτητη για τον ανθρώπινο σώμα. Ένα σώμα που έχει πάψει να ανανεώνεται έχει αρχίσει να πεθαίνει. Αλλά αν το σώμα αυτό πρόκειται να είναι σθεναρό, η αλλαγή πρέπει να γίνει με κανονικό τρόπο, εναρμονιζόμενη με τη μορφή και τη φύση αυτού του σώματος· Αλλιώς η αλλαγή δημιουργεί μια τερατώδη ανάπτυξη, ένα καρκίνωμα, που καταβροχθίζει τον φορέα της. Ο συντηρητικός φροντίζει τίποτα σε μια κοινωνία να μην είναι εντελώς παλιό και τίποτα να μην είναι εντελώς νέο. Αυτό είναι το μέσο διατήρησης ενός έθνους, περίπου όπως είναι το μέσο διατήρησης ενός ζωντανού οργανισμού. Πόση ακριβώς αλλαγή χρειάζεται μια κοινωνία και τι είδους αλλαγή θα είναι αυτή, εξαρτάται από τις συνθήκες της εποχής και του έθνους.
Αυτές, λοιπόν, είναι δέκα αρχές που δεσπόζουν στην διάρκεια των δύο αιώνων σύγχρονης συντηρητικής σκέψης. Και άλλες αρχές ίσης σημασίας θα μπορούσαν να έχουν συζητηθεί εδώ: η συντηρητική αντίληψη της δικαιοσύνης, για παράδειγμα, ή η συντηρητική άποψη για την εκπαίδευση. Αλλά τέτοια θέματα, με τον χρόνο να έχει περάσει, θα πρέπει να τα αφήσω στην ιδιωτική σας έρευνα.
Η μεγάλη διαχωριστική γραμμή στη σύγχρονη πολιτική, συνήθιζε να επισημαίνει ο Eric Voegelin, δεν είναι ένας διαχωρισμός μεταξύ φιλελευθέρων στη μία πλευρά και οπαδών του ολοκληρωτισμού στην άλλη. Όχι, από τη μία πλευρά της γραμμής αυτής είναι όλοι οι άνδρες και οι γυναίκες που φαντάζονται ότι η κοσμική τάξη είναι η μόνη τάξη και ότι οι υλικές ανάγκες είναι οι μόνες τους ανάγκες και ότι μπορούν να κάνουν ό, τι θέλουν με την ανθρώπινη κληρονομιά. Από την άλλη πλευρά της γραμμής αυτής είναι όλοι εκείνοι οι άνθρωποι που αναγνωρίζουν μια διαρκή ηθική τάξη στο σύμπαν, μια σταθερή ανθρώπινη φύση και υψηλά καθήκοντα προς την κοσμική και την πνευματική τάξη.
#kirkcenter_org
