Τή στιγμή πού ἡ ἑλληνική κοινή γνώμη ἔχει στραμμένη τήν προσοχή της στά τραγικά τεκταινόμενα στήν Οὐκρανία, πληθαίνουν οἱ σοβαρές ἐνδείξεις λίαν ἀνησυχητικῶν ἐξελίξεων στά ἑλληνοτουρκικά, ἐνῶ ἡ ἔννοια «συνεκμετάλλευση» εἰσβάλλει μέ νέα ὁρμή στή δημόσια σφαῖρα.
Τό πάζλ τῶν ἐνδείξεων συμπληρώνεται ὄχι μόνον ἀπό διατυπώσεις τρίτων, ὅπως ἡ σύσταση τοῦ Ἀμερικανοῦ Πρέσβη Πάυατ, στή δημοσιογράφο Ἀλεξία Τασούλη στίς 20/9/2020, ὅτι ἡ κυβέρνηση Μητσοτάκη θά πρέπει νά προβεῖ σέ «συμβιβασμούς» μέ τήν Τουρκία, ἀλλά καί ἀπό τοποθετήσεις καί τῆς ἴδιας τῆς ἑλληνικῆς κυβέρνησης· εἴτε διά στόματος ΣΕΑ Ντόκου πού μάλιστα συναντήθηκε πρό ἡμερῶν μέ τόν Ἀμερικανό ὁμόλογό του Σάλλιβαν ὁ ὁποῖος εἶναι αὐτός πού εἶχε σχεδόν προεξαγγείλει τό θερμό ἐπεισόδιο τοῦ καλοκαιριοῦ 2020· εἴτε διά τῆς ἀναφορᾶς τοῦ Πρωθυπουργοῦ σέ «διαφορές» –σέ πληθυντικό ἀριθμό– μέ τή γείτονα, κατά τή συνάντησή του μέ τόν Οἰκουμενικό Πατριάρχη μετά τό πέρας τοῦ γεύματός του μέ τόν Τοῦρκο Πρόεδρο· ἤ ἀκόμη καί διά τῆς ἐν γένει ἀναφορᾶς σέ «θετική ἀτζέντα», ἡ ὁποία ἀσφαλῶς περιλαμβάνει καί ζήτημα προσδιορισμοῦ «θαλασσίων ζωνῶν» (ἔχω ἤδη ἀναφερθεῖ στήν ἐξακολουθούμενη, δυστυχῶς, διγλωσσία τῆς κυβέρνησης, μέ τό Μέγαρο Μαξίμου νά μιλᾶ γιά θαλάσσιες ζῶνες ἐν γένει ἐνῶ τό Ὑπουργεῖο Ἐξωτερικῶν γιά ὁριοθέτηση ΑΟΖ καί ὑφαλοκρηπίδας μόνον, βλ. «Ἐστία», 8/2/2021, σελ. 3)
Ἐπί πλέον, μόλις τό περασμένο Σάββατο, ἡ «Ἐστία» ἔδειξε συγκεκριμένα πώς ὁ κίνδυνος συνεκμετάλλευσης προκαλεῖται πρωτίστως –καί δυστυχῶς– ἀπό τήν ἑλληνική πλευρά! («Εστία», 19/3/2022, σελ. 1). Ἐνῶ σέ ἐξαιρετικῆς βαρύτητας ὑπαινιγμό στή δημόσια τηλεόραση, ὁ Ὑπουργός Ἐξωτερικῶν ὑπονόησε ἐνδεχόμενο ἐξελίξεων τέτοιας ἔκτασης πού θά ἀπαιτοῦσαν συνταγματικά ἀνανέωση λαϊκῆς ἐντολῆς, αὐξάνοντας τήν ἀδρεναλίνη πού τό ἔκτακτο ταξίδι–ἀστραπή στή Νέα Ὑόρκη καί ἡ συνάντησή του μέ τόν ΓΓ τοῦ ΟΗΕ στό τέλος τῆς περασμένης ἐβδομάδας, ἔχει ἤδη τροφοδοτήσει (βλ. «Ἐστία», 21/3/2022, σελ. 1).
Εἶναι προφανές ὅτι ἡ ἀστάθεια καί ἡ μεταβλητότητα πού διέπει πλέον τή διεθνῆ ἐνεργειακή σκηνή, ὠθεῖ τούς μεγάλους παίκτες νά πιέζουν ἀκόμη ἐντονότερα τήν Ἑλλάδα γιά διευθέτηση–πακέτο ὅλων τῶν ζητημάτων πού ἀξιώνει ἡ Τουρκία, μέ σκοπό τήν «παγίωση τῆς ἀσφάλειας καί τῆς εὐημερίας» στή στρατηγική περιοχή τῆς Ἀνατολικῆς Μεσογείου. Προκρίνεται δέ πρός τοῦτο ἀπό κάποιους ὡς εὔλογο καί λυσιτελές –ὅσο κι ἄν τραγικό συνάμα καί καταστροφικό γιά κάποιους ἄλλους– ἡ κυβέρνηση τοῦ Κυριάκου Μητσοτάκη νά συρθεῖ σέ νέες Πρέσπες, αὐτή τή φορά, Πρέσπες Αἰγαίου.
Σχεδόν ἕνα μῆνα πρίν, στίς 16 Φεβρουαρίου 2022, κατά τήν ἐπίσκεψή του στή Νορβηγία, ὁ Ἕλληνας ΥΠΕΞ ἔδωσε διάλεξη γιά τό Δίκαιο τῆς Θάλασσας στήν Ἀνατολική Μεσόγειο, προσκεκλημένος τοῦ Νορβηγικοῦ Ἰνστιτούτου Ἐξωτερικῆς Πολιτικῆς (NUPI). Λίγα μόλις λεπτά ἀφοῦ εἶχε προηγηθεῖ ἡ κατά παραγγελία τῆς Ἄγκυρας προκλητική παρέμβαση τοῦ Τούρκου Πρέσβη στό Ὄσλο, μέ τή γνωστή συνέχεια τῆς ἀποστομωτικῆς ἀπάντησης τοῦ Ὑπουργοῦ Ἐξωτερικών, καί διαισθανόμενος τήν κατεύθυνση λίαν ἐπώδυνων, ἱστορικοῦ χαρακτῆρα, συμβιβασμῶν στήν ὁποία σύρεται ἀπό κάποιους ἡ Ἑλλάδα, ὑπέβαλα στόν Νίκο Δένδια τό ἀκόλουθο ἐρώτημα μέ τό ἐξῆς περιεχόμενο:
«Ὑποθέστε, κύριε Ὑπουργέ, ὅτι συμφωνοῦμε μέ τήν Τουρκία στόν προσδιορισμό θαλασσίων ζωνῶν ΑΟΖ καί ὑφαλοκρηπίδας, μέ τόν ἕνα ἤ τόν ἄλλο τρόπο, εἴτε μέσῳ Διεθνοῦς Δικαστηρίου, εἴτε μέ ἀπευθείας συμφωνία. Θά αἰσθανόσασταν ἄνετα μετά ἀπό μιά τέτοια συμφωνία ἤ θά ἀνησυχούσατε, δεδομένου ὅτι τά προβλήματα μεταξύ τῶν δύο χωρῶν ὀφείλονται στόν τουρκικό ἀναθεωρητισμό, ὁ ὁποῖος ὑπερέχει καί ἀκυρώνει κάθε ἔννοια ἐνυπόγραφης συμφωνίας; Μετά τό 1922 εἴχαμε, παραδείγματος χάριν, τή Λωζάννη καί μετά τή Συνθήκη τῆς Λωζάννης εἴχαμε τήν καταστροφή τῆς Ἑλληνικῆς Μειονότητας στήν Κωνσταντινούπολη, τῆς ὁποίας ἡ προστασία ὑποτίθεται ὅτι προβλεπόταν ἀπό τή Συνθήκη. Ἄρα, σέ τί βαθμό μιά ἔστω καί ἔγγραφη συμφωνία μέ τήν Τουρκία θά διασφάλιζε γιά τήν Ἑλλάδα ὅτι ἡ γείτων χώρα θά τηρήσει τά συμφωνηθέντα, τήν ἑπομένη τῆς ὑπογραφῆς της;»
Μολονότι ὁ Ὑπουργός ἀντιλήφθηκε πλήρως τήν οὐσία τοῦ ἐρωτήματος, ἀπήντησε μέ τόν τρόπο πού μποροῦσε νά ἀπαντήσει στή συγκεκριμένη περίσταση, ἀφ᾽ ἑνός τονίζοντας κατηγορηματικά ὅτι ἡ διαφορά τῆς Ἑλλάδας μέ τήν Τουρκία εἶναι μιά καί μόνον, καί ἀφορᾶ στόν προσδιορισμό ὑφαλοκρηπίδας καί ΑΟΖ, κι ἀφ᾽ ἑτέρου ἐκφράζοντας τήν αἰσιόδοξη πεποίθηση ὅτι τυχόν ἐπίλυση αὐτῆς τῆς διαφορᾶς θά παρεῖχε νέα δυναμική στίς ἑλληνοτουρκικές σχέσεις.
Κι ἐδῶ τίθεται πλέον τό ἐρώτημα στό ὁποῖο τόσο ὁ Πρωθυπουργός, ὅσο καί ὁ Σύμβουλος τῆς Ἐθνικῆς Ἀσφάλειας ἀλλά καί ὁ ἴδιος ὁ Ὑπουργός τῶν Ἐξωτερικῶν καλοῦνται νά ἀπαντήσουν, ἐνώπιον τοῦ ἑλληνικοῦ λαοῦ:
Ἀκόμη κι ἄν, ἐμφορούμενος ἀπό τίς καλύτερες δυνατές προθέσεις ἔναντι τῆς Τουρκίας, προσβλέπει κανείς σέ μιά «συμφωνία κυρίων» –ὅπως ἀποκαλοῦν κάποιοι τήν ἀπώλεια ἐθνικῆς κυριαρχίας καί κυριαρχικῶν δικαιωμάτων– ἐπί ποιᾶς λογικῆς, ἀντικειμενικῶν δεδομένων καί ἱστορικῶν βάσεων ἐδράζεται ἡ πεποίθηση ὅτι τυχόν ὀλέθρια θυσία τῆς Ἑλλάδας θά ἀποβεῖ πρός ὄφελός της καί θά εἶναι ὑπέρ τῆς ἀσφάλειας καί τῆς εὐημερίας στήν περιοχή, ὅταν τά τελευταῖα 100 χρόνια ἡ Τουρκία: 1) ἔχει πυρπολήσει καί ἐξολοθρεύσει ἐκατομμύρια ψυχές τρισχιλιετοῦς Ἑλληνισμοῦ τῆς Μικρᾶς Ἀσίας καί τοῦ Πόντου, 2) ἔχει ἐξαφανίσει τόν δισχιλιετῆ Ἑλληνισμό τῆς Κωνσταντινούπολης, 3) ἔχει εἰσβάλει καί κατέχει παράνομα τό 40% σχεδόν τῆς Κύπρου, 4) μεθοδεύει τήν αὐτονόμηση τῆς Θράκης μέ τόν ἐκτουρκισμό τῆς μουσουλμανικῆς μειονότητας, 5) ἐπιδιώκει συστηματικά τή συρρίκνωση τῆς Ἑλλάδας στόν 25ο Μεσημβρινό καί τόν ποταμό Νέστο, 6) ἐποφθαλμιᾶ καί ὑποσκάπτει τήν ἐθνική ἀσφάλεια τῆς Ἑλλάδας ἐργαλειοποιώντας τούς λαθρομετανάστες, καί, τέλος, 7) ἀντιμετωπίζει κατ᾽ οὐσίαν τήν Ἑλλάδα ὄχι ὡς χώρα, ἀλλά ὡς νεο–οθωμανικό χῶρο;
Εἰλικρινά ἀναρωτιόμαστε, καί ἀπευθύνουμε τό ἐρώτημα, πρωτίστως πρός τήν κυβέρνηση, καί δευτερευόντως καί ρητορικῶς πρός τούς συμμάχους ἑταίρους τῆς Ἑλλάδας διά τῶν ἐκπροσώπων Πρέσβεων: τί εἴδους παντοδύναμη συμφωνία εἶναι αὐτή πού θά μποροῦσε νά θεραπεύσει ὅλα τά ἀνωτέρω, καί πῶς μιά τέτοια συμφωνία θά περιόριζε τίς ἀναθεωρητικές νεο–οθωμανικές ὀρέξεις τῆς γείτονος;
Ἐκτός, βέβαια, κι ἄν ἐμφοροῦνται καί οἱ ἴδιοι ἀπό τήν πεποίθηση τήν ὁποία μοῦ ἐκμυστηρευόταν πρό ἐβδομάδων διπλωμάτης ἰσχυρῆς χώρας, ὁ ὁποῖος διετέλεσε καί Πρέσβης στήν Ἀθήνα: «Ἡ Τουρκία πάντοτε τήρησε τήν ὑπογραφή της»!
