Στην πορεία της πολιτικής εξελίξεως κυρίως δε κατά το τέλος του 19ου αιώνα, οι συντηρητικοί ήταν ολοένα και περισσότερο εξαναγκασμένοι να συνάψουν συμμαχία μετά του φιλελευθερισμού κατά του επιτεινομένου σοσιαλιστικού κινδύνου στην Ευρώπη. Ο Λόρδος Σώλσμπερυ αρχηγός των συντηρητικών στην Αγγλία είχε πολύ ευκρινώς πλαισιοθετήσει το πρόβλημα το 1862 με εξαιρετικά επίκαιρη και για την σημερινή περίοδο χροιάν: «Ο αγώνας για εξουσία στις ημέρες μας δεν γίνεται ανάμεσα στο Στέμμα και τον λαό ή ανάμεσα σε μια κάστα Ευγενών και μια μπουρζουαζία, αλλά ανάμεσα στις τάξεις που έχουν ιδιοκτησία και αυτές που δεν έχουν. Κύριο καθήκον της Κυβερνήσεως είναι η προστασία της ιδιοκτησίας, για αυτόν τον λόγο οι ακτήμονες δεν επιτρέπεται κατά βάθος να καθορίζουν μέσω του γενικού δικαιώματος ψήφου την κυβερνητική πολιτική διότι τότε η φορολόγηση θα γίνει «aninstrumentofplunder» [ένα εργαλείο λεηλασίας] και η εξουσία του Κράτους θα χρησιμεύει «toplunderthewelltodoclassesforthebenefitofthepoor» [ώστε να λεηλατούνται οι εύπορες τάξεις προς όφελος των πτωχών].
Την άποψη αυτή προεξέτεινε έτι περαιτέρω ο Ρόμπερτ Γκάσκοϋν-Σέσιλ, (3ος Μαρκήσιος του Σόλσμπερι, 1885-1902) επισημαίνοντας πως το κοινωνικό Κράτος δεν θα μπορούσε και δεν θα έπρεπε να επενεργεί εξισωτικά περικόπτοντας ή περιορίζοντας δικαιώματα της ιδιοκτησίας, χωρίς όμως να παραβλέπει την κοινωνική βοήθεια προς τους αδυνάμους η οποία συνιστά δικαίωμα του ατόμου και υποχρέωση της πολιτείας-κοινότητας. Το Κράτος σε αυτήν την περίπτωση επιτρέπεται να παρεμβαίνει ρυθμιστικά αλλά διαφυλάσσοντας πλήρως το απαραβίαστο της ιδιοκτησίας έναντι πάντων.
Στην Ελλάδα βασιλεύουν εσφαλμένες προκαταλήψεις και αβάσιμες κρίσεις περί της συμβολής του Συντηρητισμού στην πρόοδο. Η Ελλάς ως σύγχρονο (;) Κράτος έχει ζωή μόνον 200 ετών και έχει μείνει ανέγγιχτη από τα σοβαρά ιδεολογικά Ευρωπαϊκά ρεύματα. Μετά από μια μεγάλη περίοδο σιωπής διανοουμένων και γνωμηγητόρων του συντηρητικού χώρου, έχει πακτωθεί εδραία η ψευδής πεποίθησις ότι ο συντηρητισμός σημειολογεί αντίστασιν κατά της προόδου.
Εκτός από την ιδιοκτησία δομικός πυλώνας της συντηρητικής ιδέας είναι το Έθνος. Ο Εδμούνδος Μπέρκ(EdmundBurke, 1729-1797) υπογραμμίζει πολύ προσεκτικά ότι ο συντηρητισμός αρνείται με έμφαση την ύπαρξη καθαρόαιμων εθνικοτήτων καθώς και το φυλετικό κριτήριο διότι ο φυλετισμός διαλύει τα Ευρωπαϊκά έθνη πάλι σε φυλές και πίσω εις την εποχήν της βαρβαρότητος. Το συντηρητικό νόημα αποκαθίσταται στο δίπολο “ourloveofliberty” [η αγάπη μας για την ελευθερία] και «ourloveforourcountry” [η αγάπη μας για την Χώρα μας].
Ο συντηρητισμός δεν αντιτίθεται συνολικώς στις αλλαγές εις την μέθοδο διακυβερνήσεως και τους θεσμούς, αλλά εις πάσαν περίπτωση υπερασπίζεται την κατά στάδια και ομαλή αλλαγή. Σέβεται πρωτίστως τις καθεστηκυίες συνήθειες, τα πολιτικά ήθη, και την ιστορική παράδοση όχι μηχανιστικώς αλλά επειδή αυτά αποτελούν συσσωρευμένη γνώση, σύνεση και εμπειρία περισσότερων γενεών. Αποδέχεται ότι οι κοινωνικές σχέσεις δεν είναι αιτιακές και προβλέψιμες, δεν ακολουθούν μια διαλεκτική ratio, η δε «πολιτική σοφία» είναι στην πραγματικότητα αποτέλεσμα συλλογικής και διαγενεακής προσπάθειας και όχι «απόρροια του στοχασμού ενός καθήμενου σε κουνιστή πολυθρόνα» φιλοσόφου όπως χαρακτηριστικά έχει επισημάνει ο Quinton (AnthonyMeredithQuinton, BaronQuinton,25 March 1925 – 19 June 2010) . Με αυτήν την αφετηρία σκέψης, ο συντηρητισμός τάσσεται υπέρ της διατήρησης του υφιστάμενου κοινωνικού και πολιτικού statusquo (π.χ. θεσμοί, αξίες, παραδόσεις κλπ.), ως λειτουργικών και συστατικών στοιχείων στην πρόοδο και την ανάπτυξη, όσο αυτό είναι περισσότερο δυνατό.
Βέβαια οι απόψεις αυτές είναι σχεδόν άγνωστες στην Ελληνική πολιτική πραγματικότητα. Ο συντηρητισμός έχει σχεδόν συκοφαντηθεί. Γιατί; Την απάντηση δίδει ο Άμλετ στην πρώτη σκηνή της Δευτέρας πράξεως όπου συζητώντας ο Ρεϋνάλντο με τον Πολώνιο για το ψεύδος ως έξυπνο χειρισμό ο δεύτερος λέγει :
«Α! να το σερβίρεις εσύ με τρόπο, Θα αφήνεις να διαρρέουν πληροφορίες για ελαττώματα τόσο επιδέξια που να φαίνονται ως φυσιολογικώς υπάρχοντα, σαν εξάψεις και ξεσπάσματα ψυχής ανήσυχης, σαν ορμή παράφορη άκρατου αίματος: σαν πράξεις που κάμουν όλοι όταν είναι νέοι. Έτσι τον γιό μου θα σπιλώνεις με ελαττώματα ελαφρά, σαν ρούχο που λεκιάζεται την ώρα της ραφής του και ο συνομιλητής σου να είσαι βέβαιος ότι θα συμφωνεί και θα έρθει στα λόγια σου»………….
