του Γιώργου Πισσαλίδη
Πανικός κτύπησε στην προοδευτική πτέρυγα της μαύρης κοινότητας με την αναγγελία των υποψηφίων των φετινών Όσκαρ. «Μα είναι όλοι λευκοί» φώναξαν με μια φωνή. Και έφριξαν περισσότερο, όταν αντιλήφθηκαν ότι αυτό συνέβη και πέρυσι. Άρχισαν τότε όλοι να μιλούν περί ρατσιστικού Χόλυγουντ. Μάλιστα άρχισαν να μιλούν για πόσες λίγες φορές κέρδισαν οι μαύροι τα Όσκαρ, ενώ έβαλαν στο παιχνίδι και τους Λατίνους εν είδη συμμαχίας. Τέλος είδαμε τον παρουσιαστή των Όσκαρ, κωμικό Κρις Ροκ να τα αποκαλεί τα Όσκαρς «βραβεία επιλογής υπεροχής των λευκών». Για μισή στιγμή όμως «χόμις» («δικοί μου» σε συζητήσεις ανάμεσα σε μαύρους).
Κατ’ αρχήν να πιάσουμε το θέμα από την αρχή, ήτοι από το «Όσα Παίρνει ο Άνεμος» όταν η Χάτι Μακ Ντάνιελ κέρδισε το Όσκαρ Β’ Γυναικείου Ρόλου για τον ρόλο της μαύρης υπηρέτριας της Σκάρλετ Ο’ Χάρα. Από τότε άρχισε να αλλάζει η θέση των μαύρων στο Χόλυγουντ, ενώ άρχισαν να γίνονται «αντιρατσιστικές» ταινίες, όπως το «Σκιές και Σιωπή» (Το Κill A Mockingbird) με τον Γκρέγκορυ Πεκ. Το 1963, ο Σίντνεϋ Πουατιέ, ο μεγαλύτερος μαύρος ηθοποιός του Χόλυγουντ και Σερ της Βρετανικής Αυτοκρατορίας (ως προερχόμενος από τις Μπαχάμες), κέρδισε το πρώτο Όσκαρ Καλύτερου Πρώτου Ανδρικού Ρόλου στο χριστιανικής υφής «Κάτω από το Βλέμμα του Θεού» (Lilies of the Field). Όταν το πήρε φοβόταν ότι αυτό έγινε για να σωπάσουν φωνές διαμαρτυρίας. Όλοι όμως στην Ακαδημία του έλεγαν ότι το άξιζε, γι’ αυτό και το πήρε. Προσωπική μας άποψη; Το άξιζε δαγκωτό.
Αυτό άνοιξε τις πόρτες της Ακαδημίας Κινηματογράφου στους μαύρους για να κερδίσουν Όσκαρ σε κάθε κατηγορία, από Όσκαρ Α’ ρόλου, όπως ο Ντένζελ Ουάσινγκτον και η Χάλι Μπέρι, μέχρι υποψηφιότητες για Όσκαρ Κουστουμιού. Αναλογιστείτε μόνο: Θα μπορούσε η Ντέημ Βίβιαν Λη να μεγαλουργεί χωρίς την Μακ Ντάνιελς να την στηρίζει (αυτή είναι η μετάφραση του «supporting role»); Μπορείτε να φανταστείτε το «Million Dollar Baby» του Κλίντ Ήστγουντ χωρίς τον Μόργκαν Φρήμαν; Ή κάποιον άλλον να παίζει τον Ραίη Τσαρλς καλύτερα από τον Τζέημς Φοξ στο “Ray”; Eμείς τουλάχιστον απαντάμε όχι. Αυτό σημαίνει ότι άξιζαν όχι ως μαύροι, αλλά ως εκπληκτικοί ηθοποιοί.
Και ξαφνικά το Χόλυγουντ, αυτό που τους έδωσε ευκαιρίες και άλλαξε την άποψη του κόσμου για αυτούς, γίνεται «ρατσιστικό». Σοβαρά; Πιστεύουν κάποιοι ότι είσαι υποψήφιος ή νικητής των Όσκαρ αν δεν το αξίζεις; Τα Όσκαρ δεν δίνονται ό κριτικούς ή μόνο από αυτούς. Βασικά όταν παίρνεις ένα Όσκαρ είναι γιατί παίρνεις την θετική ψήφο 6.200 συναδέλφων σου. Είναι οι συντεχνίες κάθε επαγγέλματος που δίνουν την θετική η αρνητική ψήφο. Μας λένε οι προοδευτικοί π.χ. ότι μόνο μια φορά κέρδισε το Όσκαρ μαύρη ηθοποιός. Ωραία. Να πάρουμε ένα παράδειγμα; Πολύ καλή η Άντζελα Μπάσετ ως Τίνα Τέρνερ στο “Tίνα» (What’s Love Have to Do With This) του 1993, αλλά την ίδια χρονιά η Χόλυ Χάντερ έπαιζε στα «Μαθήματα Πιάνου». Δείτε και τις δύο και αντιληφθείτε γιατί το πήρε η Χάντερ.
Όπως δήλωσε και η Σάρλοτ Ράμπλινγκ, διάσημη για τον «Θυρωρό της Νύχτας» και υποψήφια φέτος για τα «45 Χρόνια»: «Κανείς δεν είναι σίγουρος, αλλά προφανώς οι μαύροι ηθοποιοί δεν άξιζαν με το παίξιμο τους να μπούνε στην λίστα των υποψηφίων. Γιατί να δώσουμε – ντε και καλά – πολυποικιλία στα Όσκαρ; Όλοι είναι λίγο-πολύ αποδεκτοί σήμερα. Η πολυποικιλία (diversity) στα Όσκαρ θα είναι ρατσισμός ενάντια στους λευκούς ηθοποιούς».
Εκείνο που ζητάνε ουσιαστικά είναι να υπάρχει Όσκαρ Μαύρου Ηθοποιού. Και αυτό παρόλο που ηγέτες του μαύρου συντηρητισμού, όπως ο Μπούκερ Τι Ουάσινγκτον πίστευαν μόνο στην αξία και την υπευθυνότητα του μαύρου για να κερδίσει στην ζωή. Ενώ μαύροι ρεπουμπλικάνοι από τον Τζέημς Μπράουν στον Κόλιν Πάουελ, εναντιωνόταν σε θετικές προκρίσεις και κρατιστική επέμβαση υπέρ των μαύρων. Απλώς το όλο παιχνίδι παίζεται προεκλογικά από την Ομπαμική πτέρυγα του Χόλυγουντ για να ξαναβγεί. Να ένας ακόμα λόγος για να βγάλουν οι Αμερικάνοι τον Τραμπ.
