Ήταν καλοκαίρι του ’87. Ήμαστε διακοπές. Eκείνο τον καιρό υπήρχε ακόμα μεσαία τάξη στην Ελλάδα και ναι, υπήρχαν πάρα πολλές οικογένειες, που είχαν την ανήκουστη για σήμερα, πολυτέλεια να στέλνουν τα παιδιά τους διακοπές τρεις ολάκερους μήνες. Με το που έκλειναν τα σχολεία άρχιζε η αγαπημένη θερινή ραστώνη, που για μας τότε σήμαινε μπάνια όλη μέρα, ατελείωτες ποδηλατάδες, μπάσκετ και ποδόσφαιρο στην αλάνα. Ανέμελη ζωή, αλήτικη-γυρνούσαμε στα σπίτια μας γδαρμένoι και μωλωπισμένοι.
Εκείνο το καλοκαίρι έκανε θυμάμαι ζέστη θανατερή. Σαράντα εφτα βαθμούς είχε χτυπήσει και την βγάλαμε χωρίς αιρ κοντίσιον-δεν θυμάμαι εκείνο τον καιρό κανένα σπίτι με αίρ κοντίσιον. Και τα αυτοκίνητα δεν είχαν αίρ κοντίσιον-και όμως επιζήσαμε. Ήταν όλα διαφορετικά στην Ελλάδα το καλοκαίρι του 87, το καλοκαίρι του ευρωμπάσκετ. Το Πασόκ ήταν κυβέρνηση. Υπήρχαν ακόμα Παπανδρέου -Μητσοτάκης. Πράσινα και γαλάζια καφενεία, συγκεντρώσεις με εκατοντάδες χιλιάδες σημαιάκια, υπήρχαν οι κλαδικές, τα καπη, υπήρχαν φλιπεράκια και ηλεκτρονικά παιχνίδια που έρρχινες 50 αρι για να αρχίσει, υπήρχαν ντισκοτέκ – η αιώνια κόντρα ντουρανόβιων και μεταλάδων- υπήρχαν κεφετερίες που ήταν μαζί και ρεστοράν (τις βλέπεις πια μόνο στις παλιές ταινίες με τον Ψάλτη). Σε μια τέτοια είδαμε ολόκληρο το ευρωμπάσκετ.
Εγώ και η παρέα μου, ολοι μαζί οι αγαπημένοι σύντροφοι των διακοπών, το είδαμε σε μια τηλεόραση που ούτε καν θυμάμαι αν ήταν έγχρωμη( η έγχρωμη ήταν πολυτέλεια ακόμα). Ξέραμε ότι είχαμε καλή ομάδα και περιμέναμε να φτάσουμε ψηλά. Νικήσαμε την Ιταλία και την ενωμένη Γιουγκοσλαβία των μεγάλων Πέτροβις, Ράτζα, Ντίβατς, δύο φορές μάλιστα.Είχαμε ήδη κάνει ενα μικρό θαύμα ακόμα και αν δεν το παίρναμε. Στον τελικό όλη η Ελλάδα ήταν ψυχικά μέσα στο γήπεδο. Σε κείνη δεν την καφετέρια-ρεστοράν πρέπει να είχαν μαζευτεί πάνω από 200 άνθρωποι όλων των ηλικιών.Οταν ο Αργύρης Καμπούρης πήρε την μπάλα να εκτελέσει τις βολές στο 101-101 -τις πιο κρίσιμες βολες στην ιστορία του ελληνικού μπάσκετ- όλη η Ελλάδα κρεμόταν από τα χέρια του και από τα χείλη του συγχωρεμένου του Συρίγου βγήκε το ιστορικό ”η πρόκριση στα χέρια αυτού του τίμιου γίγαντα”.
Ο Καμπούρης έβαλε τις βολές και στη συνέχεια ο Γιοβάϊσα αστόχησε -κάποιοι δεν γλύτωσαν το έμφραγμα στα τελευταία δευτερόλεπτα. Η μοίρα μας ήθελε. Ολόκληρη η Ελλάς πανηγύρισε . Δεν υπήρχε Έλληνας να μην πανηγυρίζει από τον Έβρο μέχρι το Ταίναρο. Ήταν σαν ξέσπασμα λαού καταπιεσμένου. Ήταν ένας τέτοιος πανζουρλισμός που δεν είχε ξαναγίνει και ούτε πρόκειται ποτέ να ξεπεραστεί παρότι μετά ακολούθησαν και άλλες μεγάλες διακρίσεις.
Ήταν η πρώτη φορά και η πρώτη φορά μένει για πάντα. Ήταν η επιτυχία που έφερε την άνοιξη του ελληνικού μπάσκετ και του ελληνικού αθλητισμού γενικότερα. Ξάφνου ξεφύτρωσαν μπασκέτες παντού. Σε κάθε γειτονιά, σε κάθε σχολειό, σε κάθε αυλή ακόμα. Όλοι ήθελαν να γίνουν σαν τον Γκάλη, τον Γιαννάκη, και τ άλλα παιδιά. Ετσι βγήκαν οι Διαμαντίδηδες και οι Σπανούληδες.
Δεν ξερω τι άλλο να γράψω γι αυτό το έπος. Ήθελα μιας και είναι η Χρυσή αυτή επέτειος, τριάντα χρόνια απο το ευρωμπάσκετ, να αποτίσω φόρο τιμής σε αυτή και μαζί να θυμηθώ τα καλοκαίρια της γενιάς μου, την μικρή εισοσιπεντάρα τηλέοραση ( που δεν θυμάμαι καν αν ήταν έγχρωμη), τους φίλους που έχω πια χάσει …ολα…
Iσως ο λόγος που βλέπω να γίνεται ένας χαμός με άρθρογραφίες και βιβλία γύρω από το έπος του ευρωμπάσκετ, να είναι η υποσυνείδητη ανάγκη μας να γυρίσουμε πίσω σε μια Ελλάδα που δεν υπάρχει πιά. Μιά χώρα που ακόμα είχε αξίες, και ελπίδα.
Σε κάθε περίπτωση μπορώ περήφανα να πω : αυτό ήταν ένα έπος που το έζησα, ένας θρύλος της γενιάς μου. Ναι, ήμουν και εγώ εκεί.
101-103 για πάντα …
