Ήδη από την επόμενη της εκλογικής νίκης του ΣΥΡΙΖΑ η διεθνής κατάσταση δεν φαίνεται καλή για την χώρα. Δύο από τους μεγαλύτερους Οίκους Αξιολόγησης, ο οίκος Moody’s και ο Standard & Poor’s επεσήμαναν ότι η άνοδος ενός ακραιφνούς Αριστερού κόμματος αποτελεί “αρνητικό πιστωτικό γεγονός”.[1][2]. Δηλαδή ένα γεγονός που ενδεχομένως να επηρεάσει αρνητική την δυνατότητα της χώρας να αποπληρώσει τους δανειστές της.
Το αποτέλεσμα αυτής της επισήμανσης είναι ότι οι δανειστές θα είναι περισσότερο επιφυλακτικοί να δανείσουν την χώρα μας και τα spreads θα ανέβουν μαζί με τα επιτόκια δανεισμού, αφού το αντιλαμβανόμενο ρίσκο για αυτούς θα είναι μεγαλύτερο. Ήδη τις δύο προηγούμενες μέρες είχαμε αυτή την εξέλιξη. Το επιτόκιο του 3ετούς (!!!) Ομολόγου από 11,7% πήγε απευθείας στο 14,4%, του 5ετούς στο 11,8% και του 10ετούς στο 9,8%. [3]. Η έξοδος από τον Μηχανισμό Στήριξης – την οποία σχεδίαζε και η προηγούμενη κυβέρνηση – ενισχύει την παρούσα ανησυχία στο έπακρο, αφού πια δεν υπάρχουν οι εγγυήσεις αποπληρωμής των ξένων Ευρωπαϊκών Κρατών προς την χώρα μας.
ΤΟ “ΔΙΑ ΤΑΥΤΑ”
Στο πρώτο δημοσιονομικό κενό που θα δημιουργηθεί η χώρα θα πρέπει να αντλήσει χρήμα από κάπου. Αυτό το κενό λένε ότι θα προκύψει αμέσως μετά τον Φεβρουάριο. Φαίνεται ότι τα Ταμειακά Διαθέσιμα (δηλαδή τα κεφάλαια που έχει μέσα στο ταμείο το Κράτος) δεν επαρκούν μέχρι εκείνη την ημερομηνία. [4]. Ότι δηλαδή οι υποχρεώσεις που πρέπει να αποπληρωθούν ξεπερνούν τα έσοδα. Επομένως πρέπει να βρεθούν πόροι.
Το Υπουργείο Οικονομικών σε αυτές τις περιπτώσεις εκδίδει Έντοκα Γραμμάτια (δηλαδή δανεισμός μερικών μηνών) με τα οποία οι αγορές δανείζουν το Υπουργείο ώστε η εκάστοτε κυβέρνηση να καλύπτει βραχυπρόθεσμα κενά της. Αυτό ήταν μια συνήθης πρακτική κατά το παρελθόν.
Σήμερα όμως αυτή η δυνατότητα και λόγω της παραπάνω ανησυχίας φαίνεται χλωμή. Το πάγωμα των διαπραγματεύσεων με τους πιστωτές της χώρας (την Τρόικα) και οι πρόσφατες εκλογές εντείνουν αυτές τις ανησυχίες (αφού οι εκλογές κοστίζουνε χρήμα). Οι ξένοι (χώρες και ιδιώτες) θα είναι επιφυλακτικοί και δεν θα δανείσουν την χώρα μας μέχρι τουλάχιστον η καινούρια κυβέρνηση να έρθει σε κάποια συμφωνία μαζί τους.
Η επόμενη κίνηση αναμένεται να είναι η πίεση προς τις Τράπεζες μας να δανείσουν αυτό το ποσό στο Κράτος (από τις καταθέσεις μας βέβαια προέρχονται αυτά τα λεφτά). Οι Τράπεζες ωστόσο για να το πράξουν αυτό θα πρέπει να έχουν την έγκριση της ΕΚΤ πάνω στο ότι δηλαδή θα τις στηρίξει λόγω του μεγάλου κινδύνου που μια τέτοια τοποθέτηση ενέχει. [4].
Φυσικά υπάρχουν λύσεις του ποδαριού για να προσπεραστεί το πρόβλημα. Ωστόσο ορισμένες από αυτές απαιτούν επίσης την έγκριση των δανειστών και άλλες είναι εντελώς ασύμφορες. Επομένως η καινούρια κυβέρνηση βρίσκεται σε ένα αδιέξοδο ήδη με το “καλημέρα”, ενώ από την πρώτη μέρα άρχισε να μοιράζει χρήματα (τουλάχιστον σε δηλώσεις) από εδώ και από εκεί.
ΤΟ ΤΡΑΠΕΖΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
Φυσικά σε όλο αυτό το παιχνίδι, ο ρόλος του Τραπεζικού Συστήματος είναι τεράστιος. Οι Τράπεζες ωστόσο αντιμετωπίζουν ήδη ορισμένα προβλήματα που τις αδρανοποιούν. Αφενός τα “μη εξυπηρετούμενα” δάνεια μεγαλώνουν αφού οι δανειολήπτες πιστεύουν ότι η νέα κυβέρνηση θα τους σβήσει τα δάνεια, ενώ οι καταθέτες αποσύρουν τα κεφάλαια τους από τις Τράπεζες (5% αποσύρθηκε ήδη από την προεκλογική περίοδο). Η ΕΚΤ μάλλον θα αυξήσει την στήριξη της στις Τράπεζες αλλά και αυτό δεν λύνει ακόμα μεγαλύτερα προβλήματα που θα βρεθούν στο προσκήνιο το επόμενο διάστημα και εντός του πρώτου εξαμήνου του έτους όπου μεγάλα ποσά πρέπει να αποπληρωθούν. [5].
Προμηθέας Πυρφόρος
[4] http://www.eleftheria.gr/index.asp?cat=28&aid=89502#.VMjSVmisW68