Την Πέμπτη που μας πέρασε ήταν η πρεμιέρα της σειράς για τον Άγιο Παΐσιο. Με αφορμή αυτή την σειρά που με διαφορά προτίμησαν να δουν οι θεατές, δεν είναι λίγοι αυτοί που κάθισαν να διαβάσουν κάτι παραπάνω για την προσωπικότητα του Αγίου.
Εγώ προσωπικά, άνοιξα την πρώτη σελίδα στην γνωστή διαδικτυακή εγκυκλοπαίδεια. Εκεί τα βιογραφικά στοιχεία του Αγίου ξεκινούν κάπως ως εξής: Ο Άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης (κατά κόσμον Αρσένιος Εζνεπίδης, Φάρασα, Μικρά Ασία) ήταν Έλληνας Καππαδόκης μοναχός του 20ού αιώνα που έγινε ευρέως γνωστός για τον μοναστικό του βίο και το έργο του.
«Έλληνας Καππαδόκης», γεννημένος στα Φάρασα λοιπόν. Τα Φάρασα ή Βαρασός είναι χωριό στην Επαρχία Καισάρειας της Τουρκίας, με πληθυσμό 411 κατοίκους. Βρίσκεται 89 χλμ. νότια της Καισάρειας και 103 χλμ. βόρεια-βορειοανατολικά των Αδάνων, Πριν την Μικρασιατική Καταστροφή και την ανταλλαγή πληθυσμών που ακολούθησε, τα Φάρασα ήταν σχεδόν αμιγώς ελληνόφωνο χριστιανικό χωριό και το κεντρικό κεφαλοχώρι μιας ευρείας περιφέρειας της Ν.Α. Καππαδοκίας.
Πρίν από μόλις 98 χρόνια, σε αυτό το χωριό που δεν απέχει πολύ και από τα σύνορα της Τουρκίας με την Συρία, κατοικούσαν «αμιγώς», σύμφωνα με το λήμμα, Έλληνες. Υπήρχαν πριν από λιγότερο από έναν αιώνα ελληνικές εστίες τόσο βαθιά στην Ανατολή. Το χρονικό διάστημα, σε ιστορικό πλαίσιο δεν είναι διόλου μεγάλο. Και όμως 98 έτη μετά έχουμε φτάσει στο σημείο να συζητάμε για το τι ακριβώς συμβαίνει έξι μίλια ανατολικά ή νότια της Κρήτης.
Έχουμε φτάσει σε αυτό το σημείο όμως ακριβώς επειδή επιχειρήσαμε για δεκαετίες να «ξεχάσουμε» τα Φάρασα και τις άλλες πατρίδες του ελληνισμού. Επειδή οι «χαμένες πατρίδες» έγινε σαφής προσπάθεια να «εξαφανιστούν» από την συλλογική μας συνείδηση, να ξεχαστούν. Στρέψαμε το βλέμμα μας δυτικά, θέτοντας ως νέα «εθνική ιδέα» την απορρόφηση κονδυλίων, την τακτοποίηση παιδιών και τέκνων και τα λοιπά σχετικά που επανειλημμένα έχουν σχολιαστεί.
Σήμερα 100 χρόνια μετά το 1922 και 98 χρόνια από την γέννηση του Αγίου Παϊσίου στην Καππαδοκία είναι μια καλή αφορμή να αναζητήσουμε την σύνδεσή μας όχι απλά με τις απέναντι ακτές, την Σμύρνη αλλά να θυμηθούμε ότι σε ολόκληρη την Ανατολία για χιλιάδες χρόνια ζούσαν Έλληνες, μέχρι που αναγκάστηκαν να φύγουν ή να ενσωματωθούν υπό τον φόβο των αγριοτήτων του τουρκικού κράτους. Δύο χιλιάδες και κάτι χρόνια συνεχούς παρουσίας του ελληνισμού στην ευρύτερη αυτή περιοχή δεν μπορούν να παραμένουν ένας αστερίσκος στην συλλογική μας μνήμη.
Η αλήθεια είναι ότι δεν θρέφω πολλές ελπίδες να συμβεί αυτό, εάν λάβει κανείς υπόψιν του τα όσα έγιναν για τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821 και τον τρόπο που οι αρμόδιοι διαχειρίστηκαν την υπόθεση. Όμως όπως πάντα κάποιοι θα πρέπει από το δικό τους μετερίζι να το επιχειρήσουν.
